H Tράπεζα Κύπρου στηρίζει τη μετάβαση στη νέα κανονικότητα
Καταξιωμένοι επιχειρηματίες του τόπου μοιράστηκαν απόψεις και εμπειρίες στο 4th Business Leaders Summit
Η Τράπεζα Κύπρου στηρίζει την οικονομία, την αγορά εργασίας, τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες, σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία της πανδημίας, που εκδηλώθηκε σε μια περίοδο μετασχηματισμού των οικονομιών και των οικονομικών μοντέλων διεθνώς.
Μιλώντας στο μεγαλύτερο επιχειρηματικό γεγονός «The 4th Business Leaders Summit», το οποίο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, την Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2020, με διοργανωτές την Τράπεζα Κύπρου, τρία στελέχη του Οργανισμού μαζί με καταξιωμένους επιχειρηματίες του τόπου, εξέθεσαν τις απόψεις τους για τα νέα δεδομένα που επέβαλε η πανδημία και για τη νέα κανονικότητα την οποία όλοι θα πρέπει να υιοθετήσουμε.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου Πανίκος Νικολάου έδωσε το δικό του προσωπικό στίγμα για την πανδημία και τις επιπτώσεις της, επισημαίνοντας ότι «τρεις λέξεις συνοψίζουν τα όσα αξίζει να κρατήσουμε από την παγκόσμια αυτή κρίση: Προστατεύω, ανακάμπτω, ανασυγκροτούμαι (Protect, Recover and Rethink)». Όπως είπε ο κ. Νικολάου «προστατεύουμε την επιχείρησή μας, τους ανθρώπους μας και την κοινωνία. Προσαρμοζόμαστε και ανακάμπτουμε με γενναιότητα. Κάνουμε το άλμα μπροστά και ανασυγκροτούμαστε δίνοντας ξανά ελπίδα και προοπτική για την επόμενη μέρα».
Ο κ. Νικολάου αναφέρθηκε επίσης στις προκλήσεις που προϋπήρχαν της πανδημίας, με κύρια την αναδιάρθρωση και τον μετασχηματισμό του οικονομικού γίγνεσθαι που συντελείται με τη δική του δυναμική, επισημαίνοντας πως «η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας ανθρώπων και αγοράς. Κυβέρνηση, τράπεζες και επιχειρήσεις, πρέπει να πορευθούμε μαζί».
Τέλος, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας έστειλε το δικό του μήνυμα προς όλους τονίζοντας πως «Η διατήρηση ψηλού βιοτικού επιπέδου δεν μπορεί να γίνεται με ανεξέλεγκτο δανεισμό ή με κουλτούρα μη πληρωμής, απλά για να συνεχίζουν κάποιοι το lifestyle τους εκμεταλλευόμενοι τις αργές διαδικασίες και το πολύπλοκο νομικό σύστημα».
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής Διεύθυνσης Αγορών, Μεγάλων και Διεθνών Επιχειρήσεων της Τράπεζας Κύπρου Μιχάλης Αθανασίου ανέφερε πως «στην Τράπεζα Κύπρου, δεν θέλουμε καταστροφή ανθρώπινου κεφαλαίου και παραγωγικότητας, δεν θέλουμε κατάρρευση του εμπορίου και των επενδύσεων και ούτε φυσικά αύξηση μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αντίθετα, θέλουμε μια πιο ανθεκτική, πιο ευέλικτη πιο βιώσιμη κυπριακή οικονομία που θα αδράξει αυτήν την ευκαιρία για να επιφέρει τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η ψηφιακή εποχή».
«Μια οικονομία», εξήγησε, «που θα καταστεί πιο ευέλικτη σε εργασιακά θέματα, πιο ευφάνταστη στον τρόπο που παράγεται η εργασία και θα είναι αυστηρή στη διασφάλιση της υγείας εργαζομένων, των προσωπικών δεδομένων των πολιτών της και της προστασίας του περιβάλλοντος».
Ο Διευθυντής Διεύθυνσης Επιχειρήσεων της Τράπεζας Κύπρου Ξένιος Κονομής στη δική του ομιλία αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Τράπεζα για στήριξη των ΜΜΕ και των μεγάλων επιχειρήσεων, τονίζοντας πως «η Τράπεζα καλείται να στηρίξει την απασχόληση και την πραγματική οικονομία σε μια απρόβλεπτη και άνευ προηγουμένου κατάσταση με τον νέο δανεισμό κατά την πρώτη εξαμηνία του 2020 να φτάνει σχεδόν τα €700 εκατ.».
Καταλήγοντας υπογράμμισε πως «σε αυτή την κομβική στιγμή ενισχύουμε με πολλαπλό τρόπο την κυπριακή οικονομία. Προσαρμοζόμαστε στις νέες συνθήκες, δημιουργούμε το κατάλληλο περιβάλλον για νέες θέσεις εργασίας, προσφέρουμε χρηματοδοτικές λύσεις προσαρμοσμένες στις απαιτήσεις του καιρού και δρούμε με τρόπο που η βιώσιμη επιχείρηση, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητές της, έχει στο πλευρό της μία σύμμαχο».
Διοργανωτής του Summit ήταν η Τράπεζα Κύπρου και συντονιστής η IMH.
BLS, Ομιλία CEO – 7 Οκτωβρίου 2020
Αγαπητοί φίλοι και φίλες, αγαπητοί συνεργάτες,
Σας ευχαριστώ και εγώ με τη σειρά μου για τη σημερινή παρουσία σας, στο 4ο Business Leaders Summit 2020, το μεγαλύτερο επιχειρηματικό γεγονός της χρονιάς, σε ομολογουμένως πρωτόγνωρες συνθήκες.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες σε όλους τους φίλους επιχειρηματίες συμμετέχοντες καθώς και στον συντονιστή μας, Γρηγόρη Σάββα, ένα σοβαρό και καταξιωμένο δημοσιογράφο του ΚΥΠΕ.
Όταν είχαμε αποφασίσει να αναβάλουμε το «Business Leaders Summit», 2 μέρες πριν την πραγματοποίησή του στις 9 Μαρτίου υπήρχαν και αντιδράσεις τότε γιατί ακόμη δεν είχαμε κρούσματα – σήμερα πλησιάζουμε τα 2.000 – δεν μπορούσαμε να υπολογίσουμε το μέγεθος του προβλήματος και την καταιγίδα που θα ακολουθούσε.
Κάθε χρόνο και ειδικά φέτος, σκοπός του «Business Leaders Summit» είναι να δώσει ερεθίσματα και συμπεράσματα που διευρύνουν την κατανόηση των συνθηκών που αντιμετωπίζουμε και μπορούν να μας βοηθήσουν στη λήψη αποφάσεων. Φέτος, ο σκοπός είναι ακόμη πιο σημαντικός, όχι μόνο λόγω συγκυριών αλλά και γιατί ειπώθηκαν και έγιναν πράγματα σημαντικά και ουσιώδη.
Είναι γεγονός ότι το 2020 μας δίδαξε πολλά. Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωση μιας δύσκολης χρονιάς. Μιας χρονιάς που σφραγίστηκε από μια πρωτοφανή, παγκόσμια υγειονομική κρίση που επιβράδυνε σημαντικά την οικονομική δραστηριότητα και άλλαξε ριζικά τις συνήθειές μας. Ήταν η χρονιά που δοκίμασε τις αντοχές εκατομμυρίων ανθρώπων και τις ικανότητες προσαρμογής κάθε οργανισμού, από τις οικογένειές μας μέχρι τις κυβερνήσεις και τις πολυεθνικές εταιρείες. Και φυσικά, δοκίμασε και δοκιμάζει στο έπακρο τις δυνατότητες όσων βρίσκονται στο τιμόνι και λαμβάνουν αποφάσεις, μαζί και τις δικές μου, αφού μόλις είχα αναλάβει CEO της Τράπεζας.
H αγαπημένη μου φράση είναι από τον Ηράκλειτο, «τὰ πάντα ῥεῖ». Ολόκληρη η φράση είναι «Τα πάντα ρει, μηδέποτε κατά τ’ αυτό μένειν», που σημαίνει «Όλα είναι ρευστά και τίποτα δεν μένει το ίδιο». Η διαρκής κίνηση και μεταβολή αποτελεί το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της πραγματικότητάς μας, το οποίο εξέφρασε ο φιλόσοφος με την εικόνα ενός ποταμιού που ποτέ δεν μένει το ίδιο. «Κανείς δεν μπορεί να μπει στο ίδιο ποτάμι δύο φορές», έλεγε, «αφού το νερό που κυλάει μέσα του το αλλάζει διαρκώς». Έτσι και εμείς σήμερα πρέπει να έχουμε κατά νουν ότι τίποτε δεν είναι δεδομένο. Αντιλαμβανόμαστε ότι ζούμε σε μια εποχή προκλήσεων και μετασχηματισμού. Και είμαστε ακόμα στην αρχή, όχι στο τέλος.
Δεν είναι μόνο η κρίση που προκάλεσε η πανδημία, αφ’ εαυτής. Ο Covid-19 ήταν μια εξωγενής κρίση που με ιδιαίτερη ικανοποίηση σημειώνω ότι αντιμετωπίσαμε με επάρκεια σε εθνικό επίπεδο, κυβέρνηση και επιχειρηματικός κόσμος, αλλά και σε ευρωπαϊκό, με μια πρωτοφανή αλληλεγγύη. Είναι επίσης τα προβλήματα και οι προκλήσεις που προϋπήρχαν της πανδημίας. Είναι η αναδιάρθρωση και ο μετασχηματισμός του οικονομικού γίγνεσθαι που συντελείται με τη δική του δυναμική. Η πανδημία δεν έφερε μόνο τη διακοπή της κανονικότητας. Επιτάχυνε ταυτόχρονα όλες τις προ-υπάρχουσες τάσεις και τον οικονομικό και τεχνολογικό μετασχηματισμό.
Αν θυμάστε, πριν από την κρίση, δικοί μας και διεθνείς αναλυτές από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αλλού, μιλούσαν για μια παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση το 2020.
Λόγω ακριβώς:
- Των ανισορροπιών στην παγκόσμια οικονομία,
- των προβλημάτων του διεθνούς εμπορίου,
- της πτωτικής πορείας του ρυθμού αύξησης της παραγωγικότητας.
- της οικονομικής ανισότητας που επιδεινώνεται και της πολιτικής αποσταθεροποίησης που αυτή μπορεί να προκαλέσει
πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα σε εθνικό επίπεδο.
Ο επιχειρηματικός κόσμος καλείται να επικεντρωθεί στην αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των εργασιών του και σε ενέργειες που αυξάνουν συνεχώς την παραγωγικότητα στον τομέα αναφοράς του. Αυτό είναι το στοίχημα.
Ταυτόχρονα έχουμε τη μεγάλη πρόκληση, να προετοιμαστούμε τάχιστα για το μέλλον που έρχεται γρηγορότερα απ’ ό,τι νομίζαμε. Δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού σε αυτή την προσπάθεια. Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας ανθρώπων και αγοράς. Κυβέρνηση, τράπεζες και επιχειρήσεις, πρέπει να πορευθούμε μαζί. Η κυβέρνηση έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στη δημιουργία της αναγκαίας τεχνολογικής υποδομής. Οι εταιρείες θα πρέπει να προσαρμόσουν τα επιχειρηματικά τους σχέδια ανάλογα, με επιθετική μάλιστα διάθεση. Η αγορά εργασίας θα διέλθει σοβαρών προκλήσεων. Το ανθρώπινό μας δυναμικό πρέπει να εκπαιδεύεται και να επανεκπαιδεύεται στα νέα εργαλεία και δεξιότητες.
Η διατήρηση ψηλού βιοτικού επιπέδου δεν μπορεί να γίνεται με ανεξέλεγκτο δανεισμό ή με κουλτούρα μη πληρωμής, απλά για να συνεχίζουν κάποιοι το lifestyle τους εκμεταλλευόμενοι τις αργές διαδικασίες και το πολύπλοκο νομικό σύστημα. Ναι, η πανδημία είναι μια ευκαιρία που πρέπει να αρπάξουμε για αλλαγή (τηλεργασία, τηλεκπαίδευση, ψηφιακός μετασχηματισμός) για επίσπευση της ανάπτυξης νέων τομέων της οικονομίας (υγεία, εκπαίδευση, πράσινη ενέργεια, πρωτογενής παραγωγή κ.λπ) αλλά η χώρα χρειάζεται ξένες επενδύσεις και εισοδήματα από το εξωτερικό και οι μόνοι τομείς που τα φέρνουν ακόμα σήμερα είναι:
- Ο τουρισμός
- Η ανάπτυξη γης
- Οι υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων και των τραπεζών.
Γι’ αυτό παράκλησή μου είναι τουλάχιστον μέχρι να αναπτυχθούν άλλοι τομείς, να τους αφήσουμε να λειτουργήσουν. Η χώρα ακόμα κουβαλά τα βαρίδια της προηγούμενης κρίσης και δεν έχουμε την πολυτέλεια εσωστρέφειας. Χρειαζόμαστε τους ξένους επενδυτές και η αξιοπιστία και η συνέπειά μας είναι το Α και το Ω για τους ξένους.
Έχω δηλώσει ότι, σε τρία χρόνια εμείς στην Τράπεζα Κύπρου θα είμαστε μια άλλη τράπεζα: Νέα τραπεζική εμπειρία, νέα ψηφιακά κανάλια, εξατομικευμένες υπηρεσίες και προϊόντα. Νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία που θα επιτρέπουν στους πελάτες μας να διαχειρίζονται καλύτερα τα οικονομικά τους και να κάνουν άμεσες συναλλαγές μεταξύ τους. Με e-branches και open banking, με e-signature και matching συνεργατών μέσα από ένα digital marketplace.
Σήμερα πέραν των 8 στις 10 συναλλαγές είναι digital ενώ η χρήση των ψηφιακών καναλιών μας (individual login per day) έχει φτάσει μέχρι τα 120.000 την ημέρα. Πριν 3 χρόνια αυτό το νούμερο ήταν πέριξ των 40.000. Εντυπωσιακό νούμερο για το μέγεθος της Κύπρου.
Φίλες και φίλοι,
Σήμερα οι τράπεζες αντιμετωπίζουμε προκλήσεις ασφαλώς. Κυρίως χαμηλής επικερδότητας λόγω μειωμένων περιθωρίων επιτοκίου και ψηλού λειτουργικού κόστους. Είναι τα ίδια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες στο σύνολό τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ένα λειτουργικό περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας.
‘Όμως, οι τράπεζες τολμώ να πω, τόσο στην Κύπρο όσο και στην ΕΕ γενικότερα, ήταν μέχρι τώρα μέρος της λύσης, όχι του προβλήματος. Η μεγάλη διαφορά αυτή τη φορά σε σχέση με την κρίση του 2013, είναι ότι ξεκινήσαμε με πολύ καλύτερα αρχικά δεδομένα τόσο από πλευράς ρευστότητας όσο και κεφαλαιακής επάρκειας, γεγονός που μας επιτρέπει να απορροφήσουμε το σοκ και να στηρίξουμε την οικονομία για την ανάκαμψη. Δεν μπορεί να υπάρξει υγιής οικονομία, χαμηλή ανεργία και ανάκαμψη χωρίς Τράπεζες.
Διορθώσαμε τους ισολογισμούς μας σε εκπληκτικό βαθμό. Το ιδιωτικό χρέος, δηλαδή το σύνολο των δανείων προς μη χρηματοοικονομικές εταιρείες και νοικοκυριά, ήταν €23,7 δις στο τέλος Ιουνίου 2020 ή 116% του ΑΕΠ. Αντίστοιχα τον Δεκέμβριο το 2012 το ιδιωτικό χρέος ήταν €48,5 δις ή 2 ½ φορές το ΑΕΠ. Το ιδιωτικό χρέος του Ιουνίου περιλαμβάνει μη εξυπηρετούμενα δάνεια περίπου €8,6 δις έναντι των οποίων έχουμε προβλέψεις, το κυπριακό τραπεζικό σύστημα στο σύνολό του, €4,8 δις. Δηλαδή τα καθαρά δάνεια σήμερα του ιδιωτικού τομέα είναι μόλις €18,9 δις η ποσοστό 93% του ΑΕΠ. Συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε πρόβλημα μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά ποσοτικά και ποιοτικά, το πρόβλημα είναι εξαιρετικά μικρότερο απ’ ό,τι στην προηγούμενη κρίση. Είναι σημαντικό λοιπόν να τελειώνουμε με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της προηγούμενης κρίσης και να αποτρέψουμε τη δημιουργία νέων από αυτή την κρίση. Πρέπει να στηρίζουμε τους συνεπείς δανειολήπτες και τους καταθέτες μας και όχι τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και άλλους επιτήδειους που έμαθαν να επιβιώνουν σε βάρος των υπολοίπων.
Φίλες και φίλοι,
Το τελευταίο διάστημα ξεχώρισα μια δήλωση ενός συναδέλφου, του Brian Porter, CEO της Scotiabank, που είπε στους μετόχους του στα μέσα Απριλίου: “Difficult times bring out the best in people”. «Οι δύσκολοι καιροί αναδεικνύουν τον καλό εαυτό που έχουν μέσα τους οι άνθρωποι».
Έχοντας παρακολουθήσει τα όσα προηγήθηκαν, θα πω το εξής: Οι δύσκολοι καιροί, όπως οι σημερινοί, αναδεικνύουν το καλό που έχουν μέσα τους οι επιχειρήσεις.
Με την ευκαιρία, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους συμμετείχαν με κάθε τρόπο στο SupportCy. Το δίκτυο που δημιουργήσαμε σε συνεργασία με τον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό REACTION, για να συμβάλει στο έργο της Πολιτείας στηρίζοντας υπουργεία, φορείς και Αρχές στη μάχη ενάντια στον COVID-19. Η μεγάλη συμμετοχή πολλών επιχειρήσεων και οργανωμένων συνόλων (83) είναι μια έμπρακτη απόδειξη της δύναμης του καλού και της ανάγκης να στηρίξεις και να προσφέρεις πίσω στον συνάνθρωπο σου την ώρα της ανάγκης.
Όταν ξεκίνησε η κρίση της Πανδημίας, θέσαμε δύο απλούς στόχους ως Τράπεζα Κύπρου: Πρώτο να μην χαθούν ζωές και δεύτερο να μην χαθούν δουλειές. Αυτή θα συνεχίσει να είναι η κατεύθυνσή μας.
Μέσα στο γκρίζο περιβάλλον, φαίνεται να υπάρχει ελπίδα αν και ακολουθούν και άλλες μεγάλες προκλήσεις: η κλιματική αλλαγή, οι γεωστρατηγικές ισορροπίες, η οικονομική πίεση. Πρέπει η ευελιξία και η τόλμη που δείξαμε ως Κύπρος, να συνεχίσουν να αποτελούν το κεντρικό μας γνώρισμα.
Η παγκόσμια μάχη ενάντια στην επιδημία θα τελειώσει σύντομα και η επόμενη μέρα θα είναι διαφορετική. Πολλά θα αλλάξουν. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι, και την επόμενη μέρα, εμείς, στην Τράπεζα Κύπρου, θα είμαστε εδώ για τους πελάτες μας. Πέρσι σας υποσχέθηκα ότι η Τράπεζά μας ως ο μεγαλύτερος χρηματοοικονομικός οργανισμός του τόπου, θα συνεχίσει να είναι εδώ δυνατή και να σας στηρίζει, αφού νιώθουμε το βάρος της ευθύνης για τους πελάτες μας, το προσωπικό μας, τους μετόχους μας αλλά και για ολόκληρη τη χώρα. Γιατί το «Κοινό Κυπρίων» είναι η Κύπρος και θα κρατήσουμε την υπόσχεσή μας. Θα στηρίξουμε τους πελάτες μας στον δρόμο τους για την επανεκκίνηση και την ανάκαμψη. Ήδη το πρώτο εξάμηνο έχουμε εκταμιεύσει περίπου €700 εκ. ενώ πολλοί πελάτες μας έχουν διαθέσιμες εγκεκριμένες διευκολύνσεις και όρια για να τα χρησιμοποιήσουν σε ώρα ανάγκης.
Φίλες και φίλοι,
Κλείνω με τον τίτλο του σημερινού συνεδρίου που με τρεις λέξεις συνοψίζει τα όσα αξίζει να κρατήσουμε από την παγκόσμια αυτή κρίση: Προστατεύω, ανακάμπτω, ανασυγκροτούμαι (Protect, Recover and Rethink). Προστατεύουμε την επιχείρησή μας, τους ανθρώπους μας και την κοινωνία. Προσαρμοζόμαστε και ανακάμπτουμε με γενναιότητα. Κάνουμε το άλμα μπροστά και ανασυγκροτούμαστε δίνοντας ξανά ελπίδα και προοπτική για την επόμενη μέρα. Ο Theodore Roosevelt σχολίασε πως «when the going gets tough, the tough get going». Η ώρα των ανθεκτικών, των ευέλικτων, των ηγετών, των μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων που δείχνουν αντοχές και ανθεκτικότητα, είναι τώρα. Και η Κύπρος είναι, χωρίς αμφιβολία πηγή τέτοιων ανθρώπων.
Ας το τολμήσουμε. Σας ευχαριστώ.